فناوری VoIP از نظر فنی مزایای زیادی نسبت به تلفن آنالوگ دارد. دلیل این امر استفاده از پروتکل های اینترنتی در دیجیتال کردن صدا و انتقال آن است. در ادامه به بررسی این موارد و چالش های موجود می پردازیم

مقایسه فنی فناوری VoIP و سرویس های سنتی تلفنی

 در سیستمهای سنتی مخابراتی انتقال مکالمات به این صورت است که ابتدا یک مدار (Circuit) بین دو طرف مکالمه کننده برقرار می شود و تا پایان مکالمات باقی می ماند. با توجه به تعداد بسیار زیاد مکالمات مشترکان، پیچیدگی شبکه های تلفنی سنتی قابل درک است. در فناوری VoIP اما مداری وجود ندارد و پیامهای صوتی ابتدا به صورت بسته های دیتا (data packet) در می آیند و سپس بر روی شبکه دیتا ارسال می شوند و به مقصد می رسند. در مقصد از روی این بسته ها، مکالمات بازسازی شده و شنیده می شوند. این موضوع باعث می شود فناوری نوین VoIP مزایای زیادی نسبت به سیستم های سنتی  تلفنی داشته باشد. به عنوان مثال:

• انتقال همزمان صوت و دیتا در فناوری VoIP باعث کاهش هزینه ها می شود.
• از نظر فنی تجهیزات شبکه های دیتا (IP) نسبت به شبکه های سنتی مخابراتی بسیار ساده تر و بنابراین ارزانتر هستند.
• پیاده سازی شبکه های دیتا (شامل روتر ها و سوئیچها) برای سرویس VoIP به مراتب آسانتر از شبکه های مخابراتی می باشد.
• از نظر فنی پایداری شبکه های دیتا بیش از شبکه های مخابراتی مبتنی بر سوئیچ های مداری می باشد و احتمالی خرابی آن ها پائینتر است.
• با توجه به انتقال صوت به صورت دیتا، فناوری VoIP سازگاری بیشتری با سیستم های کامپیوتری دارد.

فناوری VoIP چگونه کار می کند؟

در یک سیستم VoIP ابتدا صدا به صورت دیجیتالی در می آید. در این پروسه سیگنال صدا نمونه برداری می شود و به صورت اعدادی ذخیره می شود. هدف اصلی فناوری VoIP این است که این سیگنال دیجیتال را عیناً به سوی دیگر شبکه انتقال دهد تا دستگاه تلفن شنونده بتواند سیگنال صدا را باز سازی کند. برای این کار سیگنال دیجیتال بسته بندی می شود.

شرکت های مختلفی به ارائه آی پی فون Ip phone پرداختند که در این میان می توان به برند هایی همچون  ای پی فون IP PHONE از برند های آی پی فون سیسکو، آی پی فون یلینک،آی پی فون لینکسیس وآی پی فون پلنت در فروشگاه کام کالا اشاره کرد .

در مرحله بسته بندی، تعدادی از نمونه های سیگنال صدا کنار هم قرار داده می شوند و پس از اضافه شدن اطلاعات لازم دیگر به صورت یک بسته IP در می آیند. این بسته ها شبیه بسته های دیتایی هستند که در کاربردهایی مانند مرور صفحات وب و دانلود فایل ها ایجاد می شوند. منتها اندازه این بسته ها کمی کوچکتر است. در فناوری VoIP معمولا در هر ثانیه بین 30 الی 50 بسته صوتی ایجاد می شود که باید با حداقل تأخیر بر روی بستر اینترنت منتقل شوند. اگر تأخیر انتقال هر پاکت کمتر از 150 میلی ثانیه (حدود یک هفتم ثانیه) باشد کیفیت صدا بسیار خواهد بود. البته به شرطی که بیش از 99 درصد بسته های صوتی به مقصد برسند. تأخیرهای انتقال تا 400 میلی ثانیه نیز کیفیتی خوب برای مکالمات  VoIP به همراه دارد.

در شبکه های محلی (و یا شبکه های درون سازمانی) دستیابی به تأخیر اننتقال زیر 150 میلی ثانیه به سادگی امکان پذیر است. بنابراین کیفیت صدا در سیستم های تلفنی VoIP درون سازمانی بسیار خوب خواهد بود. اما در شبکه اینترنت سرعت انتقال بسته ها و کیفیت انتقال آن ها بستگی زیادی به سرعت خط دسترسی به اینترنت دارد. در یک سیستم تلفنی VoIP که به خوبی طراحی شده باشد می توان با استفاده از خطوط پر سرعت کنونی کشور (ADSL) مکالمات تلفنی با کیفیت قابل قبول برقرار کرد.

برای دستیابی که کیفیت های بهتر سرویس VoIP می توان سیگنال دیجیتال شده صوت را قبل از بسته بندی با کدک های خاصی فشرده کرد. این کدک ها باعث می شوند حجم دیتای منتقل شده کاهش و بنابراین سرعت انتقال آن ها افزایش یابد. در عوض کیفیت صدا در این کدک ها نسبت به گم شدن بسته های صوتی در شبکه دیتا حساسیت بیشتری دارد. بنابراین انتخاب کدک نیازمند طراحی بهینه شبکه است.